XIV ASRGA OID “KITABU BULG`ATIL MUSHTAQ FI LUG`ATAT TURK VAL QIFJAQ” QO`LYOZMASINING QIYOSIY –LINGVISTIK TAHLILI, “JONIVORLAR NOMLARI” FASLI MISOLIDA
Keywords:
turkiy til, til oilasi, qiyosiy tahlil, linvistik tahlil, fonetik, morfologik, o`zgarishAbstract
Turkiy tillar eng qadimiy tillardan hisoblanib hozirga qadar juda ko`plab dunyo tillarining asosini tashkil etib kelmoqda , shu jumladan o`zbek tilimiz ham turkiy tillar oilasiga mansub ekanligi hech kimga sir emas. Tilimiz tarixini kelib chiqishini o`rganish , albatta o`zligimizni anglash demakdir. Turkiy tillarni o`rganish XIX – XX asrlarda boshlangan bo`lsada hali ko`rib chiqilmagan manbalar , o`rganilmagan matnlar juda ko`p. Ulardan biri Jamoliddin abu Muhammad Abdulloh at-Turki tomonidan yozilgan “Kitabu bulg`atil mushtaq fi lug`otit turk val qifjaq” qo`lyozmasidir . bu qo`lyozma XIV asrga oid bo`lib, lug`at shaklida yozilgan . undagi so`zlarning aksariyati tilimizda o`zgarishlarsiz qo`llanilib kelinayotgani tilimizning naqadar qadim tarixga egaligini ko`rsatib turibdi. Quyida bu qo`lyozmaning ikkinchi bobi, “Jonivorlar nomlari va boshqalar” nomli faslidan ayrim so`zlarning o`zbek tili bilan qiyosiy tahlili keltirilgan.
References
Nosiruddin Rabg`uziy “Qissasi Rabg`uziy” T.:”Yozuvchi nashriyoti “1991 40-b.
Hasan, Botirbek. “Arabcha- o`zbekcha boshlang`ich lug`at”, T.: “Movaraunnahr”, 1996.
O`zbek tilining izohli lug`ati . “O`zbekiston nashriyoti” T.: 2021
O`zbekcha- arabcha lug`at: 7ming so`z va ibora// Lug`at tuzuvchilar: N. Ibrohimov, B. Hasanov, O Musayev va boshq.; Mas`ul moharrir: A. Rustamov/- T.: .O`zbekiston milliy ensiklopediyasi”, 2000.
Гайнутдинова Г. Р. Историко-лингвистический анализ тюрко-татарского письменного памятника XIV века Джамал ад-Дина ат-Турки "Китабу булгат ал-муштак фи лугат ат-турк ва-л-кифчак". Диссертация. Казан.,2005
