FRAZEOLOGIZMLARNING O‘ZBEKCHA MUQOBIL VARIANTLARI VA FUNKSIONAL XUSUSIYATLARI
Keywords:
frazeologizm, milliylik, tarjimada muqobillik, Ingliz adabiyoti, bevosita va bilvosita tarjimalar, tarjimon muommolariAbstract
Inglizcha asarlarni o‘zbek tiliga tarjima qilish, asosan XX asrning 30-yillaridan amalga oshirila boshladi. Qisqa vaqt ichida bu sohada anchagina yutuqlarga erishildi. Shundan keyin o‘tgan 80-90 yil ichida jamiyatimizda adabiy muhitda muayyan o‘zgarishlar sodir bo‘lib, bu o‘zgarishlar tarjima taraqqiyoti va yo‘nalishiga ham ta’sir etmay qolmadi. Tarjimalarda shu o‘zgarishlar e’tiborga olinib, ingliz va amerika adabiyotidan o‘zbek tiliga detektiv asarlarning tarjimalari amalga oshirilgan. Badiiy asar tarjimoni oldida hamisha asliyatdagi milliy o‘ziga xoslikni me’yor doirasida berish masalasi ko‘ndalang turadi. Chunki har qanday asar o‘sha xalqning milliy hayoti bilan bog‘liq voqelikni aks ettiradi. Shunday yozuvchilar borki, ularning asarlarida yorqin milliy chizgilar tiniq ajralib turadi. Frazeologizmlarning strukturaviy xususiyatlari bo‘yicha turli tillar materiallari yuzasidan ilmiy izlanishlar olib borilganligiga qaramasdan, hali ularning strukturaviy xususiyatlari tahlili mavjud emas.
References
Ҳамидов Х. Ўзбек қисса ва романлари турк тилида. Монография. – Тошкент: 2022. – C.132.
Таржима санъати. – Тошкент: Ғафур Ғулом номидаги Адабиёт ва санъат нашриёти, 3-китоб. −Б.223.
Саломов Ғ. Ўзбекистонда таржимачилик. – Тошкент: Фан, 1988. – Б.227.
Швейцер А.Д. Теория перевода: Статус, проблемы, аспекты. – М.: Наука, 1988. –С.79.
Гарбовский H.К. Теория перевода. – Ташкент: Издательство Mосковского университета, 2007. − C. 342.
Арсентьева Е.Ф. Фразеология и фразеография в сопостовительном аспекте (на материале русского и англиского языков) Монография. – Казань., 2006. ̶ С.171
Рамазанова Р.М. Структура и семантика фразеологических единиц лакского языка: Дисс. канд. филол. наук. – Махачкала, 2000. – C.18
Кузнецова Е.П. Фразеологический единицы со структурой предложе -ния в русском и немецком языках: Дисс.канд. филол. наук. – Майкоп., 2002. ̶ С.92
Hamidov Xayrulla. (2024). OYBEKNING “QUTLUGʻ QON” ROMANI TURK TILIDA. Konferensiyalar | Conferences, 1(4), 461–466. Retrieved from https://uzresearchers.com/index.php/Conferences/article/view/1826
Xayrulla Hamidov. Turk tili frazeologiyasi va o‘zbekcha-turkcha tarjima masalalari. (Monografiya). 2024/1. 232 Bet.
Xayrulla Xudoyorovich Hamidov and Arzu Karausta 2023. TERMS RELATING TO JOURNALISM IN TURKISH LANGUAGE AND THEIR TRANSLATION. INTERNATIONAL SCIENTIFIC CONFERENCES WITH HIGHER EDUCATIONAL INSTITUTIONS. 3, 08.05 (May 2023), 71–75.
ERGASHEV, D. D. (2023). ANALYSIS OF LINGUISTIC CHARACTERISTICS OF UNITS IN TRANSLATIONS. In International Conference of Education, Research and Innovation (Vol. 1, No. 9, pp. 56-59).
Nasretdinova, Mukhlisa Nizometdinovna, and Xamidova Ruxshona. "Methods of Analysizing New Words by Reading Texts." European Journal of Higher Education and Academic Advancement 1 (2023): 22-25.
Abdullayeva, Markhabo Raxmonkulovna. "TRANSLATION PROBLEMS OF VERB PHRASEOLOGISMS EXPRESSING NATIONAL COLOR." Oriental renaissance: Innovative, educational, natural and social sciences 2.Special Issue 25 (2022): 347-352.
Teshaboeva, Ziyoda. (2020). Comparative Analysis Of English Translations Of Phrazeological Uniits In "Baburname". 221-235.
Тешабоева З. Қ. Бобурнома” нинг инглизча таржималаридаги фразеологик бирликларнинг когнитив ва лексикографик тадқиқи. Филол. Фан. доктори (DSc) дисс. автореф. – 2017.