SUN’IY INTELLEKTNING BADIY TARJIMADA QO‘LLANILISHI: A.FAYNBERG SHE’RLARI MISOLIDA LINGVISTIK, SEMANTIK VA POETIK TAHLIL
Keywords:
sun’iy intellekt, badiiy tarjima, lingvistik tahlil, semantik tahlil, poetik tahlil, Aleksandr Faynberg, she’riy tarjima, metafora, obrazlilikAbstract
Mazkur maqolada Aleksandr Faynberg she’rlari tarjimasi misolida sun’iy intellekt va inson tafakkuri o‘rtasidagi badiiy tafovutlar tahlil yoritildi. She’riy tarjima jarayoni nafaqat lug‘aviy moslik, balki poetik ruh, emotsional chuqurlik va estetik yaxlitlikni saqlashni ham talab etadi. Sun’iy intellekt vositalari tomonidan amalga oshirilgan tarjimalar inson tarjimalari bilan lingvistik, semantik va poetik mezonlar asosida qiyosiy tahlil qilinib, ularning poetik tuzilishga ta’siri o‘rganildi. Tadqiqot davomida sun’iy intellektning badiiy matnni tushunish va qayta yaratishdagi cheklovlari, ayniqsa, ramziy obrazlarni ifodalashdagi zaifliklari ochib berildi. Xulosalar shuni ko‘rsatadiki, sun’iy tarjima tizimlari she’riy asarlarning ruhiy-intellektual mohiyatini to‘liq aks ettira olmaydi, bu esa inson tafakkurining ijodiy yondashuvi va poetik tafakkurning o‘rnini yana bir bor tasdiqlaydi.
References
1. Файнберг А. Избранные стихи. –T.: G‘afur G‘ulom nomidagi Adabiyot va san’at nashriyoti, 1985. – 210 b.
2. Александр Файнберг. https://ziyouz.uz/jahon-sheriyati/rus-sheriyati/aleksandr-faynberg/
3. Olimova, Muxlisa V. Sun’iy intellekt yordamida ishlab chiqilgan zamonaviy texnologiyalarning tahlili. Innovative Development in Educational Activities, 2023, Jild 2, №15, sah. 113–122. (zenodo.org)
4. Abduganiyeva, Jamilya. Sun’iy intellekt va tarjima. Tamaddun Nuri Jurnali, 2024, Jild 6, №57, sah. 132–136. (in-academy.uz)
5. Jumaniyazova, Lobar S. Aleksandr Faynberg she'rlarining lingvistik tahlili. Research Education, 2023, Jild 1, №4, sah. 20–23. (researchedu.org)
6. Knyazev, A. Poeticheskiy perevod v epokhu tsifrovykh tekhnologiy // Voprosy teorii perevoda. – 2021. – №3. – S. 67–81.
7. OpenAI. ChatGPT tarjimalari. URL: https://openai.com
