ПЕЧЕНЕГ ҲӘМ ҚЫПШАҚЛАР АРАСЫНДАҒЫ ҚАТНАСЫҚЛАР МӘСЕЛЕСИ

Authors

  • Давлетияров Мадатбай Махсетбаевич Тарийх илимлери бойынша философия докторы (PhD), үлкен илимий хызметкер. ӨзР ИА ҚҚБ Қарақалпақ гуманитар илимлер илим-изертлеў институтының докторанты. Нөкис қ., Қарақалпақстан.

Keywords:

мағлыўматлар, Волга, Урал, Днепр, Дон, дарьялар

Abstract

Печенеглер бойынша көпшилик мағлыўматлар олардың Волга, Урал, Днепр, Дон дарьялары бойындағы, яғный шығыс Европадағы тарийхы менен байланыслы. Себеби печенеглердиң Киев русы, Византия империясы ҳәм шығыс Европадағы басқа халықларға қәўип салып турған дәўирдеги тарийхы бойынша көп жазба дереклер сақланған. IX әсир орталарында бирлескен огуз, кимак, карлуклардың топылысынан кейин печенеглер Арал бойларынан батысқа қарай көшип кеткенлиги, бирақ бир бөлеги шығыс Арал бойларында, бурынғы жасап атырған жеринде қалған. Маркварт ал-Масудидиң айтыўларына тийкарланып баджанак, баджна, баджагард ҳәм нукарда болған төрт қәўим ҳәмде бирлескен огуз, карлук, кимаклар арасында Джуржания көли (Арал теңизи)не жақын жерде үлкен урыс болғанлығын айтады (Кляшторный, 1989, 212 бет).

References

Бартольд В.В. Двенадцать лекций по истории турецких народов Средней Азии // Соч. Т. V. – М., 1968.

Голубовский П. Печенеги, торки и половцы до нашествия татар. История южнорусских степей. Киев, 1884. Стр. 34

Жданко Т.А. Очерки исторической этнографии каракалпаков. Родоплеменная структура и расселение в XIX – начале XX века. АН СССР. М.Л. 1950. 178 с.

Ибн Хордадбек «Книга путей и стран» / Перевод с арабского, комментарий, исследование, указатели и карты Наили Велихановой. – Баку: Элм, 1986. Стр. 337

Кляшторный С. Г., Кангюйская этно-топонимика Орхонских текстов, Советская этнография, Nо 3, 1951, стр. 62

Кляшторный С.Г. История Центральной Азии и памятники рунического письма. – СПб. Санкт-Петербург. 2003, стр. 212

Константин Багрянородный Об управлении империей. – М.: Наука, 1989. Стр. 159

Сумо П.Ф. Исторические рассуждения о происхождении народов, населявших в средние века Польшу, Россию и земли между Каспийским и Черным морем, также Европейскую Турцию на севере от Дуная. М., в Универ. Тиграфии. 1846.

Тостов С.П. Древний Хорезм Опыт историко-археологического исследования. Москва, Издание МГУ. 1948.

Толстов С.П. По следам древнехорезмийской цивилизации М.Л. 1948 с.328

Downloads

Published

2023-12-30

How to Cite

ПЕЧЕНЕГ ҲӘМ ҚЫПШАҚЛАР АРАСЫНДАҒЫ ҚАТНАСЫҚЛАР МӘСЕЛЕСИ. (2023). Konferensiyalar | Conferences, 1(3), 112-114. https://uzresearchers.com/index.php/Conferences/article/view/1568