BADİİY TARJİMA – ADABİY ALOKALARNİNQ SHOH TOMİRİDİR
Keywords:
Osman Qoçqar, bədii tərcümə, Özbəkistan-Azərbaycan ədəbi əlaqələri, Mirzə Cəlil, Hüseyn Cavid, Yusif Səmədoğlu, Elçin, AnarAbstract
Məqalədə görkəmli özbək şairi və mütərcimi Osman Qoçqarın tərcümə yaradıcılığından bəhs edilir. Klassik və çağdaş Azərbaycan ədəbiyyatının ən görkəmli nümayəndələrinin əsərlərini məharətlə özbəkçəyə çevirən müəllifin bu yöndəki ədəbi fəaliyyətini müstəqillik dövrü Özbəkistan-Azərbaycan ədəbi əlaqələrinin əhəmiyyətli səhifələrindən biri hesab etmək olar. Azərbaycan klassik poeziyasının bir çox qiymətli nümunələri ilə yanaşı, XX yüzil Azərbaycan nəsrinin Mirzə Cəlil, Mir Cəlal, İsmayıl Şıxlı, İsa Muğanna, Sabir Əhmədov, İsi Məlikzadə, Yusif Səmədoğlu, Elçin, Anar, Ağamalı Sadiq və başqa bir sıra görkəmli nümayəndələrinin yaradıcılığını Özbəkistan oxucularına çatdıran zəhmətkeş qələm sahiblərindən məhz Osman Qoçqardır. Xüsusən, Cəlil Məmmədquluzadənin povest və hekayələri, Hüseyn Cavidin “Seçilmiş əsərləri”, Yusif Səmədoğlunun “Qətl günü” romanı, Elçinin “Seçilmiş əsərləri”nin iki cildliyi, Anarın “Beşmərtəbəli evin altıncı mərtəbəsi” və “Sizsiz” romanları Osman Qoçqarın tərcüməsində özbək oxucularına təqdim edilmiş və böyük uğur qazanmışdır. Tanınmış şair və tərcüməçinin orijinal poetik yaradıcılığında da Azərbaycan mövzusu mühüm yer tutmuş və türk dünyasının mənəvi-estetik dəyərlərinin təbliği və tərənnümünə geniş yer verilmişdir. Osman Qoçqarın bir sıra şeirləri, o cümlədən “Sizsiz” romanının motivləri əsasında yazılmış “Xəzər ağısı” lirik poeması ana dilimizə çevrilmiş və dəfələrlə nəşr olunmuşdur.
References
Hüseyn Covid. Saylanma. Toşkent, 2018.
Calil Mammatkulizoda. Poçta kutisi. “Mumtoz soz” naşriyoti, Toşkent, 2019.
Yusuf Samadoğlu. Katl kuni. “Yoş qvardiya” naşriyoti. Toşkent, 1990.
Elçin. Tanlangan asarlar. İkki cildlik. I cild. Toşkent, 2018.
Elçin. Tanlangan asarlar. İkki cildlik. II cild. Toşkent, 2018.
Anor. Beşkavatli uyninq oltinci kavati. Roman. Toşkent, 2016.
Nozim Hikmat. 65 şeir. (Türkcadan Maqsud Şayxzoda tarcimasi). Toşkent, Özbekistan adabiyot va sanat naşriyoti, 1965.
Baxtiyor Vahabzoda. Şeirlar. Toşkent, “Ğafur Ğulom nomidaqi Adabiyot va sanat naşriyoti, 1981.
Nozim Hikmat. İnson manzaralari. Toşkent, “Ğafur Ğulom nomidaqi Adabiyot va sanat naşriyoti, 1982.
Akif Azalp. Turan havası. Bakı, 2006.
Akif Azalp. Özbek xalq şeirindən seçmələr. Bakı, “Elm və təhsil”, 2013.
Akif Azalp. Kırımtatar xalq şeirindən seçmələr. Bakı, “Elm və təhsil”, 2013.
Koblandı Batır. Qazax xalq qəhrəmanlıq dastanı. (Qazaxcadan çevirən prof. N.Tağısoy). Bakı, “Elm və təhsil”, 2017.
Ali Samad. Sehrli daraxtlar. Ozar tilidan Yaşar Kosim tarcimasi. Yoş qvardiya naşriyotı, Toşkent, 1990.
Ozarbaycon ertaklari. Ozarboycan tilidan M.Abduvahabova və Y.Kosim tarcimasi. Toşkent, “Şark naşriyoti”, 1995.
Salamov Q. Tarcima nazariyasininq asoslari. Toşkent, “Okutuvçi”, 1980.
Komilov N. Xorazm tarcima maktabı. Toşkent, 1986.
“Tarcima sanati”. (İlmiy makolalar toplamı). Ğofur Ğulom nomidaqi Adabiyot va sanat naşriyoti. Toşkent, 1980 (82, 84, 86, 88).
Cumaniyoz Şaripov. “Özbekistonda tarcima sanati tarixi. “Fan” naşriyoti, 1970.
Usmon Koçkar. Ağır karvon. Şeirlar. Toşkent. Ğofur Ğulom nomidaqi Adabiyot va sanat naşriyotı, 1991.